Leczenie nadczynności tarczycy u kotów
Nadczynność tarczycy, w której gruczoły tarczycy wytwarzają nadmierne ilości hormonów, jest częstą przypadłością starszych kotów. Klasyczne objawy to utrata masy ciała, dobry lub zwiększony apetyt, zwiększone pragnienie, zwiększona aktywność lub niepokój, przyspieszone tętno i zły stan sierści.
Główne strategie terapeutyczne w leczeniu nadczynności tarczycy
Nieleczona nadczynność tarczycy może mieć poważne konsekwencje. Wysoki poziom hormonu tarczycy może powodować zmiany w sercu, prowadzące do niewydolności serca; może powodować nadciśnienie (wysokie ciśnienie krwi), prowadzące do uszkodzenia wielu narządów; może być także związany z przewlekłą chorobą nerek.
Leczenie ma na celu kontrolowanie stężenia hormonów tarczycy oraz uniknięcie wszelkich powikłań (takich jak wysokie ciśnienie krwi) lub ich kontrolowanie. U kotów, które były skutecznie leczone, oznaki nadczynności tarczycy można całkowicie wyeliminować, bez śladów choroby.
Rodzaje leczenia nadczynności tarczycy u kotów
Na szczęście nadczynność tarczycy jest chorobą, którą można z łatwością leczyć u większości kotów. Dostępnych jest kilka opcji:
- Postępowanie medyczne
- Leczenie chirurgiczne
- Jod radioaktywny
- Leczenie dietą
Postępowanie medyczne
Codzienne przyjmowanie leków jest powszechną, skuteczną opcją leczenia nadczynności tarczycy. Leki przeciwtarczycowe pomagają blokować wytwarzanie hormonów tarczycy, dzięki czemu są w stanie normalizować stężenie tych hormonów we krwi. Leki te nie wyleczą pierwotnej przyczyny wystąpienia nadczynności tarczycy, a codzienna terapia będzie musiała być kontynuowana przez resztę życia kota. Jednak wiele kotów jest bardzo skutecznie leczonych w ten sposób.
Leczenie chirurgiczne
Polega na chirurgicznym usunięciu nieprawidłowej nadczynnej tkanki tarczycy. Zabieg ten może prowadzić do całkowitego wyleczenia, chociaż u niektórych kotów choroba powraca, jeśli pozostała zdrowa tkanka zostanie później zaatakowana. Zazwyczaj przez kilka dni po zabiegu uważnie monitoruje się stężenie wapnia we krwi, gdyż podczas operacji istnieje ryzyko uszkodzenia przytarczyc (małych gruczołów związanych z tarczycą, które pomagają kontrolować poziom wapnia we krwi). Jeśli ulegną one uszkodzeniu, może być konieczna dodatkowa terapia lekowa w celu kontrolowania poziomu wapnia we krwi.
Jod radioaktywny
Jest to leczenie bezpieczne, skuteczne i zwykle prowadzące do wyleczenia. Jest to forma radioterapii, ale w tym przypadku jod radioaktywny podawany jest w formie prostego zastrzyku (lub czasami doustnie) i jest wychwytywany i wiązany w nieprawidłowej tkance tarczycy. Radioaktywny jod niszczy nieprawidłową tkankę tarczycy, nie naruszając zdrowej tkanki. Niestety, ponieważ ta metoda leczenia obejmuje materiał radioaktywny, jest ona dostępna tylko w niektórych ośrodkach weterynaryjnych (np. w niektórych lecznicach przyjmujących pacjentów ze skierowaniem), a koty muszą pozostawać w szpitalu przez pewien czas po terapii.
Leczenie dietą
Jod pozyskiwany z pożywienia jest potrzebny tarczycy do wytwarzania hormonów. Oznacza to, że dieta o ograniczonej zawartości jodu może pomóc w ograniczeniu produkcji hormonów tarczycy i normalizacji stężenia tych hormonów we krwi kota. Można to osiągnąć tylko dzięki specjalnie opracowanej przez weterynarza diecie terapeutycznej, jednak żeby terapia była skuteczna - kot nie może jeść niczego innego. Choć ta metoda leczenia może być skuteczna, konieczność bardzo ścisłego przestrzegania restrykcji żywieniowych oznacza, że nie jest ona odpowiednia dla wszystkich kotów.
Leki
Bez względu na to, jaka terapia zostanie wybrana do leczenia nadczynności tarczycy, większość kotów będzie potrzebować wstępnego leczenia lekami przeciwtarczycowymi w celu ustabilizowania ich stanu, a w niektórych przypadkach leki trzeba będzie stosować długoterminowo. U kotów, podobnie jak u ludzi, stosuje się dwa główne leki przeciwtarczycowe – metimazol lub karbimazol – należące do grupy leków zwanych tioamidami lub tioimidazolami. Leki te występują w postaci tabletek lub płynów i zazwyczaj podaje się je od jednego do trzech razy dziennie, w zależności od preparatu i indywidualnych potrzeb.
Niektóre koty z nadczynnością tarczycy będą miały związane z nią nadciśnienie (wysokie ciśnienie krwi) i będą również wymagać leków (takich jak amlodypina) w celu kontrolowania ciśnienia krwi. Zaleca się pomiar ciśnienia krwi w momencie rozpoznania nadczynności tarczycy i w trakcie leczenia – u niektórych kotów skuteczne leczenie nadczynności tarczycy prowadzi do ustąpienia nadciśnienia (i leczenie przeciwnadciśnieniowe można przerwać), ale u niektórych ciśnienie może wzrosnąć po zastosowaniu leczenia nadczynności tarczycy.